Tijdens mijn reizen over de wereld heb ik talloze bijzondere stenen gevonden. De meest opmerkelijke is toch wel een soort opaal die bekendstaat als hyaliet. In Namibië kwam ik verschillende prachtige exemplaren tegen — sommige groeiden zelfs op rookkwarts! Een lust voor het oog, zeker wanneer de hyaliet oplicht onder UV-licht. Deze bijzondere stukken zijn nu te koop in het Mineralen Inspiratie Centrum. : Kom de Mineralen, Kristallen en Edelstenen bewonderen 🙂 – Mineralenveiling.nl
Hyaliet (ook bekend als hyalite opaal) is een unieke, glasachtige en kleurloze variëteit van opaal, een amorf gehydrateerd siliciumdioxide mineraal. Het onderscheidt zich door zijn transparante tot doorschijnende uiterlijk en hoge waterinhoud (tot 8-13% gewicht), die zorgt voor zijn glasachtige uitstraling. Hyaliet wordt vaak gevonden in botryoïde (druiventrosachtige) of bolvormige clusters en heeft een typische hardheid van 5,5-6,5 op de schaal van Mohs, waardoor het relatief zacht is.
Een opvallende eigenschap van hyaliet is zijn heldere groene fluorescentie onder ultraviolet licht, veroorzaakt door sporen uranium (uranylionen) in het mineraal. Dit fluorescerende effect maakt het populair onder mineralenverzamelaars. Hyaliet kan ontstaan in vulkanische regio’s waar silica-rijk water zich ophoopt en geleidelijk uithardt. Door zijn amorfe structuur vertoont hyaliet géén “speel-van-kleur” zoals andere opalen, en wordt het technisch gezien geclassificeerd als een opaloïde in plaats van een “echte” opaal.
Hyaliet is fragiel, gevoelig voor hitte en droogte en vereist zorgvuldige behandeling. De bekendste vindplaatsen zijn onder andere Mexico, Namibië, de VS, Japan, Hongarije en Tsjechië. Het wordt gebruikt voor sieraden, vooral in beschermde instellingen, en vooral gewaardeerd voor zijn esthetische uitstraling en fluorescentie.
Eigenschappen van Hyaliet
- Chemische formule: $ SiO_2 \cdot nH_2O $ (gehydrateerd siliciumdioxide)
- Structuur: Amorf (geen regelmatige kristalstructuur)
- Uiterlijk: Glasachtig, kleurloos tot licht groen of blauwachtig
- Hardheid: 5,5-6,5 Mohs
- Dichtheid: circa 1,9-2,3 g/cm³ (afhankelijk van watergehalte)
- Fluorescentie: Heldere groene fluorescentie onder UV-licht door uraniumsporen
- Vorm: Botryoïde of bolvormige clusters
- Gevoeligheid: Porositeit, breekbaar, hitte- en droogtegevoelig
Oorsprong en Ontstaan
Hyaliet vormt zich meestal in vulkanische omgevingen, waar silica in opgeloste vorm vanuit aslagen of gesteenten in water circuleert. Deze silica-rijk waterige oplossingen stollen langzaam in holtes, waarbij het water wordt ingesloten, resulterend in de glasachtige structuur en het hoge watergehalte. Soms bevat hyaliet ook bijzondere insluitingen, zoals kubusvormige caviteiten met fluorietkristallen.
Gebruik en Verzamelwaarde
Door zijn zachte karakter is hyaliet minder geschikt voor ruw dagelijks gebruik in sieraden, maar wordt het vooral gewaardeerd als verzamelmineraal en in sieraden die niet veel slijtage ondervinden. De fluorescerende eigenschap voegt een bijzondere esthetische waarde toe voor mineralenliefhebbers.
Deze kenmerken maken hyaliet tot een fascinerend mineraal met unieke optische eigenschappen en een intrigerende geologische achtergrond.
